Bal Neden Kristalleşir ? :
Balın zamanla donması veya halk arasındaki tabir ile kristalleşmesi, içinde sahte olan bir şeyler olduğu ve balın hileli veya kalitesiz olduğu gibi yanlış bir inanış ve izlenim doğurmaktadır.
Balın donmasının sebepleri; Başta sıvı balın zamanla kavanozun dibinden başlayarak yukarıya doğru katılaştığı doğal bir süreçtir, tabii bal, özellikle çiçek balı zamanla ve saklama koşullarına bağlı olarak donar.
Ağızda bıraktığı his balın içindeki doğal şeker yapılarının zamanla kristal hale dönmesidir. Bir süreç kaynağı olan çiçeğe bağlı polen yapısı, baldaki doğal şeker yapıları, saklama koşullarındaki ortam sıcaklığına bağlı olarak hızlı veya yavaş gerçekleşir ve zamanla doğal çiçek balı donabilir. Balı buzdolabında veya soğukta saklamak özellikle bu süreci hızlandır.
Doğal olmayan sahte bal yani içine bir şekilde şeker şurupları katılmış (hile yapılmış) veya aşırı ısıtılmış bal donmaz, kristalleşmez, ancak unutulmamalı ki salgı balı, yani çam balı yapısı gereği kristalleşmez.
Donmayı geciktirmek için balı oda sıcaklığında muhafaza etmek, mutfak dolabı yada kiler gibi yerlerde saklamak en uygundur. Diğer dikkat edilmesi gereken bir konuda balın direkt güneş ışığı almaması ve ısı kaynağından uzak tutulmasıdır.
Eğer balınız kristalleşir yani halk tabiriyle donarsa, balın bulunduğu kabı ( cam kavanoz veya teneke kutu ) sıcak su içine yerleştirerek ( yaklaşık 45 derecede ) bir miktar bekletilmesi halinde tekrar sıvı haline döner, çözülür. Balın kaynamaması yada yanmamasına ve uzun müddet ısıya maruz kalmamasına özen gösterilmelidir, aksi halde içindeki çok faydalı olan enzimler ve amino asitler değerini kaybedebilir.
Bazı ballar örneğin ayçiçeği balı, pamuk çiçeği balı hızlı donar. Salgı balları ise örnek olarak çam balı çok daha uzun bir sürede veya hiç donmaz, kristalleşmez.
Giresun Arıcılar Birliği Başkanı Kubilay Elevli, insan sağlığını tehlikeye atan sahte bal konusunda daha duyarlı olunması gerektiğini söyledi.
Giresun Arıcılar Birliği Başkanı Kubilay Elevli, insan sağlığını tehlikeye atan sahte bal konusunda daha duyarlı olunması gerektiğini söyledi. Arının kovanından çıkan hiçbir şeyin sahte olamayacağını ancak insanların yaptığı üretimlerin sahte olabileceğini belirten Kubilay Elevli, "Sahteyi yapan insanlardır. Piyasada 2 türlü sahte bal vardır. Birincisi devlet eliyle yapılan sahteciliktir. Marketlere girdiğimizde çeşitli adlar adı altında kavanozlarda albenisi çok güzel bal gibi görülen bal aromalı şuruplar vardır. Özellikle bunlar nişasta bazlı şekerlerden elde ediliyor. Nişasta bazlı bu şuruplardan hastalara 1 kaşık verdiğinizde 1 saatliğine bütün bağışıklık sistemini felç etmesi ve bunun da ölümlere götürebildiği unutulmamalıdır" dedi.
İkinci sahte bal türünün de merdiven altlarında üretildiğine dikkat çeken Elevli, "Akaryakıt istasyonlarında, nalburda, kasapta koyu koyu görüyoruz. Sorduğunuzda kestane balı diyorlar. Sorduğunuzda kendi balım, Gürcü balı diyorlar. Bunlar kesinlikle merdiven altı üretimidir. Arı değil insan tarafından bal adı altında yapılan nişasta bazlı glikozlardır" ifadelerine yer verdi.
“DONMUŞ BAL SAHTE DEĞİLDİR”
Güvenilir bal almak isteyenlerin ya arıcıdan ya da Tarım Bakanlığının izni olan yüzde 100 çiçek ballarını satın alması gerektiği belirten Elevli, "Halk arasında bir kanı var, donan bal sahtedir. Bu gerçek değildir. Türkiye’de 2 bal donmaz. Birincisi çam balıdır. Özelliği ise salgı balı früktoz oranı çok yüksektir. Diğeri ise 100 ila 300 rakımda bulunan saf kestaneden üretilen ballar donmaz. Ama kestane balının içerisinde orman gülü, kekik, çalı çileği gibi çeşitli çiçekler arı kovanına getirilirse o bal da donar. Krema haline gelmiş donan çiçek balları güvenle yenilebilir. Çünkü çiçek oranı çok fazla olduğu sürece besleyici değeri yüksektir. Enzimler nedeniyle bu bal zamanla kristalize olur. Kristalize olmuş bal gerçek baldır. Çoğu bilinçsiz tüketici bu donan balı ya ısıtıyorlar öyle tüketiyorlar. Ya da arıcı bizi kandırdı diyerek kullanmıyorlar. Gerçek balı ısıtmayın, krema şeklinde ya plastik ya da tahta kaşık kullanarak yiyin. Eğer şüpheniz devam ediyorsa petekli bal alın. Petekli balın en azından arı tarafından yapıldığı görülmektedir" açıklamasında bulundu.
“ALINAN BALLARIN ETİKETLERİNİ İNCELEYİN”
Elevli, yaklaşan Ramazan ayını fırsat bilen bazı kişilerin son günlerde piyasaya yoğun şekilde sahte bal sürdüklerini tespit ettiklerini söyledi. İnsanların oruçlu şekilde bala hasret olduğu, iştahlarının kabardığı zamanlarda bazı satıcıların cami önlerine gelerek, çarşıda, pazarda bal satmaya kalkacaklarını kaydeden Elevli şunları söyledi:
"Piyasaya sürülen sahte ballar nedeniyle insan sağlığı tehlikeye atıldığı gibi yöre ekonomisi de önemli miktarlarda kayıplara uğramaktadır. Sahte ballar genellikle denetimlerin yetersiz olduğu halk pazarları ile kırsalda kurulan pazarlarda satılmaktadır. Sahte ballar etiketsiz kavanozlarda veya bidonlarda satılmaktadır. Alım gücü yerinde olmayan vatandaşlarımız fiyatı ucuz bulduğu için bu balları bilinçsiz bir şekilde almaktadır. Vatandaşlarımız, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'ndan işletme ruhsatı olmayan ve ürettiği balın tahlil raporu bulunmayan satıcılardan bal almamalıdır."
Elevli, Giresun'da yaklaşık 14 bin ailenin arıcılık yaptığını ve bundan yöre ekonomisine yaklaşık 30 milyon TL gelir sağlandığını belirterek, "Sahte bal yörede arıcılığın gelişmesini olumsuz yönde etkilemektedir. Daha sıkı kontrol ve denetimler yapılmalıdır. Bu konuda bizler yetkililere her türlü yardımı yapmaya hazırız" diye konuştu
İkinci sahte bal türünün de merdiven altlarında üretildiğine dikkat çeken Elevli, "Akaryakıt istasyonlarında, nalburda, kasapta koyu koyu görüyoruz. Sorduğunuzda kestane balı diyorlar. Sorduğunuzda kendi balım, Gürcü balı diyorlar. Bunlar kesinlikle merdiven altı üretimidir. Arı değil insan tarafından bal adı altında yapılan nişasta bazlı glikozlardır" ifadelerine yer verdi.
“DONMUŞ BAL SAHTE DEĞİLDİR”
Güvenilir bal almak isteyenlerin ya arıcıdan ya da Tarım Bakanlığının izni olan yüzde 100 çiçek ballarını satın alması gerektiği belirten Elevli, "Halk arasında bir kanı var, donan bal sahtedir. Bu gerçek değildir. Türkiye’de 2 bal donmaz. Birincisi çam balıdır. Özelliği ise salgı balı früktoz oranı çok yüksektir. Diğeri ise 100 ila 300 rakımda bulunan saf kestaneden üretilen ballar donmaz. Ama kestane balının içerisinde orman gülü, kekik, çalı çileği gibi çeşitli çiçekler arı kovanına getirilirse o bal da donar. Krema haline gelmiş donan çiçek balları güvenle yenilebilir. Çünkü çiçek oranı çok fazla olduğu sürece besleyici değeri yüksektir. Enzimler nedeniyle bu bal zamanla kristalize olur. Kristalize olmuş bal gerçek baldır. Çoğu bilinçsiz tüketici bu donan balı ya ısıtıyorlar öyle tüketiyorlar. Ya da arıcı bizi kandırdı diyerek kullanmıyorlar. Gerçek balı ısıtmayın, krema şeklinde ya plastik ya da tahta kaşık kullanarak yiyin. Eğer şüpheniz devam ediyorsa petekli bal alın. Petekli balın en azından arı tarafından yapıldığı görülmektedir" açıklamasında bulundu.
“ALINAN BALLARIN ETİKETLERİNİ İNCELEYİN”
Elevli, yaklaşan Ramazan ayını fırsat bilen bazı kişilerin son günlerde piyasaya yoğun şekilde sahte bal sürdüklerini tespit ettiklerini söyledi. İnsanların oruçlu şekilde bala hasret olduğu, iştahlarının kabardığı zamanlarda bazı satıcıların cami önlerine gelerek, çarşıda, pazarda bal satmaya kalkacaklarını kaydeden Elevli şunları söyledi:
"Piyasaya sürülen sahte ballar nedeniyle insan sağlığı tehlikeye atıldığı gibi yöre ekonomisi de önemli miktarlarda kayıplara uğramaktadır. Sahte ballar genellikle denetimlerin yetersiz olduğu halk pazarları ile kırsalda kurulan pazarlarda satılmaktadır. Sahte ballar etiketsiz kavanozlarda veya bidonlarda satılmaktadır. Alım gücü yerinde olmayan vatandaşlarımız fiyatı ucuz bulduğu için bu balları bilinçsiz bir şekilde almaktadır. Vatandaşlarımız, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'ndan işletme ruhsatı olmayan ve ürettiği balın tahlil raporu bulunmayan satıcılardan bal almamalıdır."
Elevli, Giresun'da yaklaşık 14 bin ailenin arıcılık yaptığını ve bundan yöre ekonomisine yaklaşık 30 milyon TL gelir sağlandığını belirterek, "Sahte bal yörede arıcılığın gelişmesini olumsuz yönde etkilemektedir. Daha sıkı kontrol ve denetimler yapılmalıdır. Bu konuda bizler yetkililere her türlü yardımı yapmaya hazırız" diye konuştu
Yorumlar
Yorum Gönder